Կույտի պարադոքս
Կույտի պարադոքս («Կույտ»), տրամաբանական հակասություն, որը ձևակերպել է Եվբուլիդեսը Միլեթից (մ.թ.ա. IV դար)՝ կապված «լինել կույտ» պրեդիկատի անորոշությամբ։
Պարադոքսի ձևակերպումը հիմնված է բազիսային նախադրյալի վրա, որի համաձայն մեկ հատիկը կույտ չի ձևավորում, և ինդուկտիվ նախադրյալի վրա, որի համաձայն՝ մեկ հատիկի ավելացումը ընդհանուրին, որը կույտ չէ, էական չէ կույտի ձևավորման համար։ Այդ նախադրյալներն ընդունելու համար ոչ մի ամբողջությունը հատիկների ինչքան էլ հնարավոր է մեծ քանակությունից չի կարող կույտ ձևավորել, ինչը հակասում հատիկներից կույտի ձևավորման պատկերացմանը։
Հայտնի են պարադոքսի ձևակերպման բազում տարբերակներ։ Բացի դրական ձևակերպումներիցից («եթե մի հատիկին ավելացնենք հատիկներ, ապա ո՞ր պահին կձևավորվի կույտ»), հանդիպում են նաև բացասական ձևակերպուներ. «եթե 1 միլիոն հատիկից բաղկացած կույտից հեռացնել մեկական հատիկ, ո՞ր պահից սկսած այն կդադարի կույտ լինելուց»[1]։ Բազմաթիվ ադապտացիաների մեջ Էուբուլիդեսն ունի պարադոքսի բացասական իր տարբերակը, որը հայտնի է որպես ճաղատի պարադոքս. «եթե գլխի մազերը հերթով ընկնում են, ո՞ր պահից է մարդը ճաղատանում»:
Պարադոքսն օգտագործվում է որպես ոչ հստակ տրամաբանության դիտարկման հիմքերից մեկը[2]։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Sorensen, Roy A. sorites argument // A Companion to Metaphysics. — John Wiley & Sons, 2009. — С. 565. — ISBN 978-1-4051-5298-3
- ↑ Bergmann, Merrie An Introduction to Many-Valued and Fuzzy Logic: Semantics, Algebras, and Derivation Systems. — Cambridge University Press, 2008. — ISBN 978-0-521-88128-9
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Barker C. Vagueness // Concise Encyclopedia of Semantics / Allan, K.. — Elsevier, 2009. — ISBN 978-0-08-095968-9
- Кондаков Н. И. Логический словарь / Горский Д. П.. — М.: Наука, 1971. — 656 с.
- Солопова М. А. Евбулид // Новая философская энциклопедия. — 2-е изд., испр. и дополн.. — М.: Мысль, 2010. — Т. 1. — 2816 с. — 5 000 экз. — ISBN 978-5-244-01115-9
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կույտի պարադոքս» հոդվածին։ |
| ||||||
